Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Γιάννη Μπεχράκη

Θλίψη για τον θάνατο του σπουδαίου φωτορεπόρτερ Γιάννη Μπεχράκη

Στις 2 Μαρτίου 2019 ο τιμημένος φωτορεπόρτερ τραβούσε το τελευταίο καρέ του, νικημένος από τον καρκίνο
από xper
δημοσιεύτηκε5 March, 2019
ΧΩΡΙΣσχόλια

Ο Γιάννης Μπεχράκης, από το 1989 με τη φωτογραφική του μηχανή ταξίδεψε εκεί που υπήρχε πόλεμος, πείνα, πόνος.

Το επίκεντρο στον φακό του ήταν πάντα ο άνθρωπος.

«Καλύπτω πρόσφυγες και μετανάστες για περισσότερα από 25 χρόνια. Έχω καλύψει γεγονότα ο πρώτος όπου ο πρώτος πόλεμος του Κόλπου, ο δεύτερος πόλεμος του Κόλπου, στη Σιέρρα Λεόνε, στη Σομαλία, στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Πολλές φορές οι εικόνες είναι ίδιες. Χέρια να προσπαθούν να αγγίξουν ψωμί» είχε πει σε συνέντευξή του.

Δείτε το αφιερωματικό βίντεο του Open TV

Ο Γιάννης Μπεχράκης βρέθηκε στην κόλαση, κοίταξε τον θάνατο στα μάτια και έχασε φίλους όπως στη Σιέρρα Λεόνε.

Ο ίδιος περιγράφοντας το περιστατικό είχε πει τα εξής: «Άρχισαν να πυροβολούν το αυτοκίνητο, αυτό διαλύεται και οι σφαίρες σφυρίζουν παντού. Κομμάτια από αίμα και σάρκα με χτυπούν παντού. Ενστικτωδώς λέω στον οδηγό "κάνε κάτι να φύγουμε" και τότε καταλαβαίνω ότι είναι νεκρός. Αρχίζω να περπατάω και καταλαβαίνω ότι ήρθε η ώρα να κάνω το τελευταίο μου ρεπορτάζ και έτσι τραβάω τον εαυτό μου». 

Κάθε καρέ του Γιάννη Μπεχράκη ήταν και μία ιστορία. Η ματιά του σε αυτό που συνέβαινε μπροστά στη φωτογραφική μηχανή ήταν πάντα ξεχωριστή.

Από το Κόσσοβο μέχρι και τη Σομαλία και το Κομπάνι του Ιράκ. 

Πριν από λίγα χρόνια μιλώντας στην Έλλη Στάη είχε πει ότι «προσπαθώ να μην έχω φόβους, γιατί αυτοί με σταματούν και δεν μπορώ να κάνω τη δουλειά μου». Τιμήθηκε με δεκάδες βραβεία αλλά και με το βραβείο πούλιτζερ.

Το 2016 ο ίδιος και η ελληνική ομάδα του Reuters πήραν το βραβείο για την κάλυψη της προσφυγικής κρίσης.

Ο κορυφαίος φωτορεπόρτερ και διευθυντής του φωτογραφικού τμήματος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters στην Ελλάδα ξέφευγε από την στενή έννοια του φωτορεπορτάζ, αγγίζοντας την υψηλή τέχνη της φωτογραφίας.

Πολλές από τις εικόνες του ήταν σαν πίνακες ζωγραφικής και καθεμία απ’ αυτές έκρυβε την δική της ιστορία.

Όπως η φωτογραφία του Σύρου πρόσφυγα, με το αυτοσχέδιο αδιάβροχο, που μέσα στη βροχή αγκάλιαζε την κόρη του, διασχίζοντας τα σύνορα στην Ειδομένη με κατεύθυνση τα Σκόπια. Το συγκεκριμένο στιγμιότυπο «ταξίδεψε» σε όλο τον κόσμο, αγγίζοντας τις... ευαίσθητες χορδές χιλιάδων συνανθρώπων μας.

Πρόσφυγας διασχίζει την Ειδομένη

©Reuters

Όπως σημείωνε τότε ο Γιάννης Μπεχράκης «ο πατέρας μοιάζει λίγο σαν το σούπερμαν, έτσι όπως ανεμίζει η μπέρτα - αδιάβροχο. Για τη συγκεκριμένη φωτογραφία δέχθηκα ένα γράμμα από έναν Ιρανό μετανάστη δεύτερης γενιάς, δικηγόρο στο επάγγελμα, ο οποίος ζει στην Αμερική μαζί με την οικογένειά του. Ο ίδιος μου έγραψε ότι όταν βλέπει αυτή τη φωτογραφία δακρύζει γιατί θυμάται πώς τον κουβαλούσε ο πατέρας του όταν έφυγαν από τον Ιράν για να πάνε στην Αμερική. Και έτσι μεταφέρει την κόρη του κάθε βράδυ λίγο πριν την βάλει για ύπνο, διαβάζοντάς της παραμύθια. Αυτές οι φωτογραφίες καταφέρνουν και μιλάνε στην καρδιά και το συναίσθημα πολλών».

Ως φωτορεπόρτερ είχε βγάλει χιλιάδες φωτογραφίες. Πίστευε ότι η φωτογραφία μπορεί να αφήσει τους ανθρώπους άφωνους με τη δύναμη και την ομορφιά της. Άλλο ένα μαγευτικό στιγμιότυπό του ήταν η περίφημη φωτογραφία με το δελφίνι που τραβήχτηκε στις 21 Οκτωβρίου στη Λέσβο.

Δελφίνι και πρόσφυγες

©Reuters

«Μια μέρα φωτογράφιζα μια σχεδία, όταν παρατήρησα κίνηση στο νερό. Νόμιζα ότι κάποιος είχε πηδήξει στη θάλασσα. Έβαλα τότε διαφορετικό φακό και είδα ένα πτερύγιο. Ένα δελφίνι πήδηξε μία φορά μπροστά από τη σχεδία! Ήταν πραγματικά μια μαγική στιγμή. Πολλές φορές αναρωτιόμουν αν οι πρόσφυγες βλέποντας τα δελφίνια θα χαίρονταν ή θα φοβόντουσαν. Ήταν σαν το δελφίνι να έδειχνε το δρόμο καλωσορίζοντας τους.

Συγκλονιστική είναι και η φωτογραφία, πάλι στη Λέσβο, που τράβηξα ακριβώς μια μέρα με την οικογένεια των Αφγανών. Μόλις είχαν κατέβει από τη βάρκα που τους μετέφερε και αγκαλιάζονταν και έκλαιγαν, κρατώντας ανάμεσά τους το παιδί τους, το οποίο χαμογελούσε, αλλά φαίνεται μόνο το στόμα του. Λατρεύω αυτή τη φωτογραφία, με συγκινεί γιατί δείχνει αλληλεγγύη, αγάπη, τρυφερότητα. Το ζευγάρι έχει γίνει ένα σώμα. Ξυπνάει δικές μου μνήμες ως προς την κόρη μου, αλλά δεν θέλω να ταυτίσω το δράμα των προσφύγων με την ασφάλεια της δικής μου οικογένειας».

Οικογένεια Αφγανών προσφύγων

©Reuters

Όσοι γνώριζαν τον Γιάννη Μπεχράκη εύκολα μπορούν να καταλάβουν πως ένιωθε όταν έπρεπε να μιλήσει για μία ακόμη βράβευσή του...

Ο Γιάννης Μπεχράκης, πατέρας ο ίδιος, ήταν ένας μοναχικός άνθρωπος της φυλής μας που ρουφούσε τη ζωή μέχρι το μεδούλι της, ποιώντας με τις υπερβάσεις του μια άλλη αλήθεια, μια άλλη πραγματικότητα, πιο διαχρονική. Περιείχε με τον δικό του τρόπο, με την δική του ευαισθησία την εποχή του.

Ήταν τόσες πολλές οι αρετές που τον διέκριναν: σεμνότητα, αγάπη για την ανθρώπινη υπόσταση και τη ζωή. Ήταν ένας ασκητής μέσα στον κόσμο.

«Το βραβείο είναι μια επαγγελματική διάκριση. Η αποστολή μου είναι να αφυπνίζω συνειδήσεις στα πέρατα του κόσμου και με τις φωτογραφίες μου να κάνω τους ανθρώπους να μην μπορούν να πουν... "δεν ήξερα". Τόσα χρόνια ταξιδεύω στο εξωτερικό αλλά φέτος έμεινα στην Ελλάδα. Είναι πολύ δύσκολο και ψυχοφθόρο να καλύπτω ένα τόσο θλιβερό θέμα, όπως την οικονομική κρίση ή το προσφυγικό που αφορά την πατρίδα μου, αλλά και εμένα προσωπικά, την οικογένειά μου και τους φίλους μου. Δεν μπορείς να μείνεις αμέτοχος. Ωστόσο, δεν θέλω να χαθεί η ελπίδα. Νομίζω ότι αν είμαστε αλληλέγγυοι και έχουμε την ευαισθησία να καταλαβαίνουμε τον πόνο των άλλων θα τα καταφέρουμε.

Είμαστε όλοι πρόσφυγες. Η γιαγιά και ο παππούς μου ήταν πρόσφυγες από τη Σμύρνη. Η γιαγιά μου συχνά έλεγε ιστορίες για την προσφυγιά. Καλύπτω το προσφυγικό για πάνω από 25 χρόνια, αλλά φέτος ήταν διαφορετικά. Οι πρόσφυγες έφθαναν στην πατρίδα μου και εμείς τους ανοίξαμε την πόρτα και τους βοηθήσαμε. Πλοία έφθαναν κάθε βράδυ. Όλοι στα πλοία ήταν φοβισμένοι, επειδή δεν γνώριζαν πώς θα αντιδράσουν οι ντόπιοι. Είμαι περήφανος γιατί η Ελλάδα και οι άνθρωποί της απέδειξαν σε όλο τον κόσμο ότι η ανθρωπιά υπάρχει ακόμα στις ψυχές μας »

Ακολουθούν 10 από τις εμβληματικότερες φωτογραφίες της 30χρονης πορείας του. 

Γιάννης Μπεχράκης για Προσφυγικό

Πρόσφυγας κρατάει σφιχτά το παιδί του στη βροχή στα σύνορα Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας. Η φωτογραφία βραβεύτηκε με Πούλιτζερ

Γιάννης Μπεχράκης για Προσφυγικό

Γυναίκα τυφλή πρόσφυγας στην Κω: «Δεν θα ξεχάσω τον Αύγουστο του 2015 στην Κω, όταν είδα μια γυναίκα κάπως ηλικιωμένη να κάθεται στην αμμουδιά. Ο ήλιος μόλις είχε ανατείλει και της φώτιζε το πρόσωπο. Χαμογελούσε. Ήταν μια πολύ ήσυχη στιγμή. Μη θέλοντας να καταστρέψω αυτή την αρμονία και τη γαλήνη, τράβηξα μερικές φωτογραφίες από κάποια απόσταση -στην παραλία πηγαινοερχόταν κόσμος, φωτογράφοι, πρόσφυγες- και κάποια στιγμή την πλησίασα και της έδωσα ένα γλυκό, έτσι σαν καλωσόρισμα ελληνικό. Και τότε κατάλαβα πως ήταν τυφλή! Η ψυχή μου πλημμύρισε από συγκίνηση. Μου έπιασε το χέρι και, συνεχίζοντας να χαμογελά, άρχισε να μου λέει ότι ένιωθε ευγνώμων που είχε μπορέσει να φτάσει έως εδώ, που μπορούσε να νιώθει αυτό το αεράκι και τη μυρωδιά της θάλασσας. Ένιωθε ξανά ότι υπάρχει ελπίδα γι’ αυτήν, για τα παιδιά και τα εγγόνια της. Ήταν Παλαιστίνια και ήταν η δεύτερη φορά που ξεριζωνόταν, την πρώτη ως πρόσφυγας από την Παλαιστίνη στη Συρία και τη δεύτερη από τη Συρία στην Ευρώπη. Και παρ’ όλα αυτά δεν είχε χάσει την πίστη της στην ελπίδα και στην ομορφιά του κόσμου».

Γιάννης Μπεχράκης για Προσφυγικό

Πρόσφυγες στο Αιγαίο στη Δύση του Ήλιου

Γιάννης Μπεχράκης για Προαφυγικό

Πρόσφυγες σε βάρκα στο Αιγαίο

Γιάννης Μπεχράκης για Προσφυγικό

Πατέρας πρόσφυγας προσπαθεί να σώσει το παιδί του στη θάλασσα

Γιάννης Μπεχράκης για Προσφυγικό

Πρόσφυγες στα σύνορα

Γιάννης Μπεχράκης σε επεισόδια στο Σύνταγμα

Άνδρες των ΜΑΤ στις φλόγες σε επεισόδια στην πλατεία Συντάγματος

Γιάννης Μπεχράκης στο Κουρδιστάν

Κούρδοι πρόσφυγες παλεύουν να αρπάξουν ένα καρβέλι ψωμί σε στρατόπεδο στα σύνορα Τουρκίας - Ιράκ

Γιάννης Μπεχράκης στο Κόσοβο

Παιδί δύο ετών νεκρό στο Κόσοβο από τον στρατό της Γιουγκοσλαβίας

Μπεχράκης στη Σομαλία

Μια γυναίκα δίνει νερό σε παιδί που λιμοκτονεί στην Σομαλία

Ο Γιάννης Μπεχράκης έφυγε παλεύοντας με τον μοναδικό εχθρό που τον νίκησε, τον καρκίνο.

Όμως θα ζει για πάντα μέσα από τις εικόνες που άφησει πίσω του

Πηγή: www.ethnos.gr